Ma muli o ke kelepona, ka ʻāpana kumu o ka gene a me ke ola, ua wehewehe kēia pepa i ke ʻano a me ka hana, ka ʻōnaehana a me ke kānāwai evolution o ka biology, a hoʻihoʻi hou i ke kaʻina cognitive o ka ʻepekema ola mai ka macro a i ka micro level, a hiki i ka piko o ke ola hou. ʻepekema ma ka lawe ʻana i nā ʻike nui a pau ma ke ʻano he pae.
ʻIke ʻia ka ʻepekema ola ʻo biology. ʻO ka molecular genetics ka mea nui o kēia kumuhana, a hoʻohana ʻia ia i kumu no ka noiʻi hou ʻana i ke ʻano o ke ola, ke kānāwai o ka hana ola a me ke kānāwai o ka hoʻomohala ʻana. ʻO ka maʻiʻo noiʻi o kēia kumuhana pū kekahi i ka pilina ma waena o nā ʻano biology a pau, biochemistry a me ke kaiapuni, a i ka hopena e hoʻokō ai i ke kumu o ka maʻi a me ka mālama ʻana i nā maʻi genetic, hoʻomaikaʻi i ka hua hua, hoʻomaikaʻi i ke ola o ke kanaka a me ka mālama ʻana i ke kaiapuni. ʻO ka ʻike kino a me ke kemika ke kumu no ka noiʻi ʻana i ka ʻepekema ola, a ʻo nā mea hana ʻepekema holomua like ʻole ke kumu no ka holomua ʻana o ka noiʻi ʻepekema ola. No ka laʻana, ultracentrifuge, electron microscope, protein electrophoresis instrument, nuclear magnetic resonance spectrometer a me X-ray mea kani i hoʻohana maʻamau i nā mea hana i ke kaʻina o ka noiʻi ʻepekema ola. No laila, hiki iā mākou ke ʻike ma ke kahua o ka ʻepekema ola ʻO kēlā me kēia loea ke talena kiʻekiʻe mai nā ʻano like ʻole, me ka hoʻohana ʻana i ke komo ʻana a me ke aʻo ʻana e hana i ka ʻepekema ola.
Me ka hoʻomohala ʻana i ka ʻepekema olaola, ʻoi aku ka nui o ka mana o ka ʻepekema olaola a me ka ʻenehana i ke kaiāulu
1. Ke ʻae ʻia nei nā manaʻo o ka poʻe, e like me nā manaʻo o ka evolution and ecology, e ka nui aʻe o ka poʻe.
2. Hoʻoikaika i ka hoʻomaikaʻi ʻana i ka ʻoihana pili kanaka, no ka laʻana, ke kūkulu nei ka ʻoihana biotechnology i ʻoihana hou; ʻoi aku ka maikaʻi o ka ʻoihana mahiʻai ma muli o ka hoʻohana ʻana i ka ʻepekema olaola a me ka ʻenehana
3. Me ka hoʻomohala ʻana i ka ʻepekema biological, nui aʻe ka poʻe e hana i ka ʻoihana pili i ka biology.
4. Hoʻoikaika i ka poʻe e hoʻomaikaʻi i ko lākou kūlana olakino a me ka maikaʻi o ke ola a hoʻolōʻihi i ko lākou ola. me ka hoʻomohala ʻana i ka ʻepekema lolo, ʻepekema olaola a me ka ʻenehana e kōkua i ka hoʻomaikaʻi ʻana i ka noʻonoʻo kanaka
6. ʻO ka hopena i ka ʻōnaehana pono a me ka pono o ke kaiāulu kanaka, e like me ka pēpē hōʻike, ka hoʻololi ʻana o ke kino, ka hoʻololi ʻana o ke ʻano kanaka, e hoʻohālikelike i ka ʻōnaehana pono a me ka pono o ka nohona kanaka.
7. He hopena maikaʻi ʻole paha ka hoʻomohala ʻana i ka ʻepekema olaola a me ka ʻenehana i ke kaiāulu a me ke ʻano. No ka laʻana, hiki i ka hana nui ʻana o nā mea ola i hoʻololi ʻia a me ka hoʻololi ʻana o ka pūnāwai kūlohelohe o nā ʻano mea hiki ke hoʻopilikia i ka paʻa o ka biosphere. ʻO ka hoʻomaopopo ʻana i ka pilina ma waena o ka ʻepekema a me ka ʻenehana a me ke kaiāulu kahi mea nui o ka maikaʻi ʻepekema